در این نوشته می خوانید:
دندان درآوردن کودکان به حالتی گفته میشود که دندانهای شیری آنها در زیر لثه قرار گرفته و با چشم غیر مسلح میتوان تغییر رنگ لثه را تشخیص داد. معمولاً این فرآیند با درد همراه است و زمانی اتفاق میافتد که آنها بسیار کم سن هستند و درک پایینی نسبت به این موضوع دارند. درد ناشی از رشد دندانهای شیری دردسر زیادی برای خانوادهها دارد و اغلب گریه نوزاد یا کودک باعث کلافه شدن آنها میشود.
از آنجایی که همه خانوادهها درد ناشی از دندان درآوردن کودکان را تجربه میکنند، به عنوان یک متخصص دندانپزشکی اطفال و کودکان تصمیم گرفتیم که اطلاعات بیشتری در مورد این موضوع در اختیار خانوادهها قرار دهیم.
قبل از اینکه وارد فرآیند بررسی درد ناشی از دندان درآوردن کودکان شویم، بهتر است چند حقیقت در مورد این پدیده در اختیار شما قرار دهیم تا برای آن آمادگی بیشتری داشته باشید:
درآمدن دندان یک بخش حیاتی از زندگی یک نوزاد است. ممکن است روند رشد دندان ها برای نوزادان بسیار دردناک باشد و می تواند تبدیل به یک منبع ناراحتی بزرگ برای او شود. البته این درد و ناراحتی در نهایت با گذشت زمان تسکین می یابند. اما به غیر از گذشت زمان، راه های دیگری نیز برای تسکین بخشیدن درد نوزاد در مدت زمان کوتاه تر وجود دارد. اجازه دهید در ادامه ترتیب درآمدن دندان های نوزاد، دلایل درد دندان درآوردن و برخی از راه حل هایی که می توانید برای کمک به تسکین ناراحتی های ناشی از دندان درآوردن نوزاد استفاده کنید را بیان کنیم.
اینکه کدام دندان هنگام درآمدن درد بیشتری را برای کودک ایجاد کند، به شرایط هر کودک بستگی دارد. از آنجا که دندان های آسیاب بزرگ از سایر دندان ها بزرگ تر هستند، معمولا هنگام درآمدن نسبت به دندان های دیگر ایجاد درد بیشتری می کنند. بیشتر اوقات، اولین دندان یا دندان هایی که شروع به درآمدن می کنند برای نوزاد بسیار دردناک هستند. دلیل این امر آن است که درآمدن اولین دندان یا دندان ها سبب ایجاد این احساس جدید و ناآشنا در کودک می شود. معمولاً دو دندان جلوی پایینی، اولین دندان هایی هستند که ظاهر می شوند. پس از اینکه نوزاد به این احساس درآمدن دندان عادت کرد، آنها با این احساس دردناک سازگار می شوند و می توانند نسبت به قبل کمی بهتر از پس آن برآیند.
ترتیب درآمدن دندان ها در هر کودک متفاوت است، اما به طور کلی یک ترتیب استاندارد وجود دارد که در اکثر نوزادان صدق می کند: ابتدا دو دندان پیشین مرکزی پایینی، سپس دندان های پیشین مرکزی و جانبی یا همان چهار دندان فوقانی، بعد دندان های آسیاب بزرگ و سپس دندان های نیش. دومین دندان های آسیاب بزرگ معمولا در سن ۲ سالگی کودک ظاهر می شوند. با این حال همانطور که در ابتدا ذکر شد، این ترتیب برای هر کودک متفاوت است. گاهی ممکن است حتی چندین دندان به طور ناگهانی و همزمان پدیدار شوند.
در اینجا یک راهنمای پنج مرحله ای درآمدن دندان های نوزاد ارائه می شود:
نوزادان با مجموعه کاملی از “دندان های شیری” در زیر لثه ها متولد می شوند که آنها می توانند در هر زمانی شروع به درآمدن کنند. زمان درآمدن اولین دندان برای برخی از نوزادان بسیار زود و در برخی دیگر از آنها در زمان طولانی تری اتفاق می افتد.
اصطلاح دندان درآوردن معمولاً به فرآیند شروع فشار اولین دندان ها به لثه ها اطلاق می شود. در حالی که ممکن است نوزادان پیش از شش ماهگی شروع به دندان درآوردن کنند اما اغلب دندان ها تا بعد از شش ماهگی پدیدار نمی شوند. بنابراین در مرحله اول، شاید نوزاد کمی احساس درد ناشی از دندان درآوردن کند اما اغلب دندانی ظاهر نمی شود.
در این مرحله برخی از دندان ها پدیدار می شوند، با درآمدن دندان ها شب های بی خوابی و روزهای بی قراری کمی آسان تر می شوند! پس از شش ماهگی، دندان های پیشین نوزاد شروع به جوانه زدن می کنند که معمولاً این دندان ها با ترتیب خاصی ظاهر می شوند:
در حدود ۱۲ تا ۱۴ ماهگی، نوزاد به طور معمول حداقل چهار دندان در بالا و چهار دندان در پایین خواهد داشت. پیش از پدیدار شدن دندان ها، ممکن است کودک شما حالات و احساسات ناپایداری را تجربه کند. این می تواند نگران کننده باشد اما این موارد طبیعی است و درآمدن دندان ها به زمان نیاز دارد.
مرحله سوم درآمدن دندان کودک پدیدار شدن دندان های آسیاب بزرگ اولیه نوزاد، دندان هایی که برای جویدن و غذا خوردن لازم است می باشد. معمولاً ترتیب ظاهر شدن آنها به شرح زیر است:
درآمدن این دندان ها می تواند برای نوزادان بسیار دردناک باشد و در این زمان انتظار آبریزش و بی قراری نیز داشته باشید.
دندان های نیش در مرحله چهارم پدیدار می شوند که ممکن است برای بعضی نوزادان درد و ناراحتی بسیاری را به همراه داشته باشد. پدیدار شدن آنها معمولاً به ترتیب زیر است:
در این زمان نوزاد شما با لبخند، یک خط سفیدی از دندان های مرواریدی اش را به نمایش می گذارد.
مرحله پایانی درآمدن دندان ها را به نوعی می توان به عنوان دردناک ترین مرحله نیز شناخت، زیرا در این زمان بزرگ ترین دندان ها از میان لثه ها پدیدار می شوند. کودک در این مرحله می تواند احساس درد و ناراحتی را به شما اطلاع دهد. آخرین مرحله درآمدن دندان ها نیز معمولاً به ترتیب زیر است:
اکنون، در پایان مراحل، کودک شما ۲۰ مروارید در دهان خود دارد!
معمولا علائم دندان درآوردن پیش از ظاهر شدن دندان بروز می کند. بیشتر اوقات کودکان ممکن است دچار پف و قرمزی لثه ها، کاهش اشتها و کمی کج خلقی شوند. همچنین گاهی به حدی آب ریزش از دهان دارند که می توانند منجر به تب کردن کودک شود. همچنین می توانید با توجه به رفتارهای کودک مانند فرو بردن دست در دهان و گاز گرفتن اشیا برای تسکین لثه ها، دریابید که او در حال دندان درآوردن است.
هنگامی که کودک شما در مرحله رویش دندانهای شیری قرار دارد، علائم و نشانههای خاصی وجود خواهد داشت که شما میتوانید آنها را تحت نظر بگیرید. برخی از این علائم و نشانهها عبارتند از:
این موارد علائم و نشانههای رایج دندان درآوردن کودکان هستند. اگر متوجه شدید که کودک شما دچار تب، استفراغ یا اسهال میشود، با پزشک خود تماس بگیرید. همچنین اگر احساس کردید که فرزند شما دچار گوش درد یا علائم درد شده است، باید به پزشک مراجعه کنید تا احتمال وجود عفونت را بررسی کند.
این سؤال اغلب اوقات توسط خانوادهها مطرح میشود که دندانهای شیری کودک از چه زمانی شروع به رشد میکنند. اگر چه پاسخ به این سؤال در مورد افراد مختلف با یکدیگر متفاوت است، اما الگوی استاندارد و کلی برای رشد دندانهای شیری وجود دارد که شما میتوانید با توجه به آنها انتظار دندان درآوردن کودکان خود را داشته باشید:
معمولاً تمامی دندانهای شیری تا انتهای سومین سال زندگی به طور کامل رشد کردهاند. به عنوان والدین، توجه داشته باشید که شش ماهگی اولین بار کودک شما باید توسط متخصص دندانپزشک اطفال و کودکان مورد بازدید قرار گیرد.
اگر شما متوجه شوید که قرار است کودک شما درد نسبتاً شدیدی را در حین رشد دندانهای شیری تجربه کند، این موضوع میتواند دلهره آور باشد. معمولاً این در زمانی اتفاق می افتد که دندانهای جدید به مجاورت خط لثه نزدیک میشوند و به مرور زمان لثه پاره میشود. این درد تا زمانی که دندان در وضعیت نهایی خود قرار گیرد ادامه دارد. اما اگر به فکر از بین بردن درد ناشی از دندان درآوردن کودکان خود هستید، میتوانید راهکارهای زیر را امتحان کنید:
درد ناشی از دندان درآوردن کودکان ممکن است برای شما به عنوان خانواده و همچنین برای خود کودک ناراحت کننده و آزاردهنده باشد. اما اگر شما دستورالعمل متخصص دندانپزشکی اطفال و کودکان را به شکل دقیق انجام دهید تا حدود زیادی میتوانید این درد را کنترل کنید. استفاده بیش از حد از داروهای مسکن توصیه نمیشود. از طرف دیگر استفاده از آسپرین برای کودکان مناسب نیست و به هیچ وجه از آن به صورت خودسر استفاده نکنید.
ماساژ لثه ها یک روش برای کمک به تسکین نوزاد در هنگام دندان درآوردن او است. انجام این کار با انگشت تمیز یا حوله پاکیزه قابل انجام است. همانند سایر قسمت های بدن ما، یک دستمال خنک و مرطوب، موجب تسکین بیشتری می شود و همچنین به کاهش التهاب کمک می کند. شاید نوزاد در ابتدا به دلیل اینکه این احساس و اقدام جدید است، از ماساژ ناراحت شود، اما در نهایت، با آن به آرامش دست می یابد.
راه دیگری برای تسکین ناراحتی نوزاد، استفاده از وسایل جالب برای جویدن کودک شما می باشد. حلقه های دندانی (دندان گیر) نیز گزینه بسیار خوبی هستند و برای فراهم آوردن تسکین بیشتر برای نوزاد دلبند خود، می توانید آنها را در یخچال قرار دهید. اشیاء سخت دیگر نیز می توانند مورد استفاده قرار گیرند، اما اطمینان حاصل کنید که آنها را ضد عفونی می کنید و همچنین اندازه آنها به حدی کوچک نباشد که کودک بتواند آن را ببلعد و موجب خفگی او شود
در زمان های معدودی که دندان درآوردن موجب بی خوابی کودک می شود، در صورت لزوم، شما می توانید با مجوز پزشک کودک خود از مسکن های مخصوص کودکان استفاده کنید. پیش از استفاده از مسکن برای نوزاد خود، از تایید مصرف دارو برای شیرخواران و میزان دوز مجاز برای نوزاد اطمینان حاصل نمایید.
به علاوه ابراز عشق و محبت بیشتر در این زمان می تواند به تسکین درد نوزاد کمک کند. نوزاد در این زمان ممکن است بهانه گیر شود، شما با در آغوش گرفتن و بوسیدن فرزندتان در این دوره، از او حمایت عاطفی کنید و نیاز اضافه او به عشق و محبت را برطرف نمایید.
علاوه بر تمام مواردی که ذکر شد، همچنین مراجعه به دندانپزشک کودکان برای اطمینان یافتن از درآمدن و گسترش صحیح دندان های نوزاد و عدم وجود عوارض ایده خوبی است. اینگونه اطمینان حاصل می شود که رشد دندان های کودک به درستی پیش می رود.
در انتها باید انتظار داشته باشید که با رشد و تکمیل دندانهای شیری، روند افتادن دندانها شروع میشود که در این صورت ممکن است باز هم با درد و احتمال زخمی شدن لثهها سروکار داشته باشید. در مطالب بعد در مورد رفتار شما بعد از افتادن دندانهای شیری صحبت خواهیم کرد، اما سعی کنید که با این پدیده هم به آرامی رفتار کنید و همه مراحل را با مشورت متخصص دندانپزشکی کنید. مشاوره رودررو با دندانپزشک اطفال و کودکان این فرصت را به شما میدهد تا درد ناشی از دندان درآوردن کودکان را به خوبی کنترل کنید. برای مشاوره در این زمینه و پاسخ به سؤالات احتمالی، با ما تماس بگیرید.