در این نوشته می خوانید:
دندان های یک نوزاد تازه متولد شده در موعد مقرر یعنی قبل از یک سالگی از لثه خارج می شوند. این دندان ها تا قبل از رسیدن به شش ماهگی در زیر لثه مخفی هستند که البته زمان رشد آن ها در کودکان مختلف، کمی تفاوت دارد. مساله ای که باید والدین همواره در نظر داشته باشند آن است که دندان های شیری کودک از اهمیت بسیار بالایی برخوردار هستند؛ این دقیقا عکس چیزی است که بسیاری از مردم باور دارند.
هنگامی که دندان های شیری شروع به رشد می کنند، از زمان خارج شدن از لثه تا زمانی که موقع افتادن آن ها شود باید از آن ها مراقبت نمود. انجام این مراقبت ها برای اینکه کودک بتواند به راحتی غذا بخورد، به طور صحیح صحبت کند و ظاهر زیبا و لبخندی کامل داشته باشد، بسیار مهم است. حتی بعد از افتادن هر کدام از دندان های شیری ممکن است برخی مراقبت های دندانپزشکی لازم باشد تا برای رشد دندان های دائمی کودک مشکلی به وجود نیاید.
دندان های شیری کودکان نیز مانند دندان های دائمی بزرگسالان شامل دندان های آسیابی هستند که در انتهای دهان رشد می کنند. این دندان ها معمولا تا سنین حدود ۱۲ سالگی که رشد کودک به پایان رسیده و دوران نوجوانی را آغاز می کند، در دهان باقی می مانند. به مرور زمان با افتادن این دندان ها، دندان های دائمی به جای آن ها رشد خواهند کرد.
در این مقاله قصد داریم تا درباره ترمیم دندان های شیری کودکان و ضرورت انجام به موقع آن صحبت کنیم.
در بازه ای که قرار است کودک از دندان های شیری خود استفاده کند، یعنی از حدود شش ماهگی تا ۱۲ سالگی، باید مراقبت های دهان و دندان و بهداشت مربوط به این قسمت ها را به خوبی رعایت کرد. البته در خیلی از موارد مخصوصا در سنین خیلی پایین، ممکن است کودک یا توانایی انجام آن را نداشته باشد و یا در اثر سرکشی های کودکانه از آن سر باز زند. اما والدین باید همواره این موضوع را در نظر داشته و به بهترین شکل آن را انجام دهند. هر گونه سهل انگاری درباره این مساله می تواند منجر به پوسیدگی زود هنگام، بروز دندان درد، ایجاد عفونت و یا حتی مشکلات پیچیده تر برای دندان های شیری کودک گردد.
دندان شیری را که در سنین پایین دچار مشکل و آسیب دیدگی می شود به سختی می توان ترمیم و درمان نمود. حتی اگر پوسیدگی زیاد بوده و یا وضعیت دندان به گونه ای باشد که نتوان آن را درمان نمود باید آن را کشید که این مساله عوارض زیادی مانند بهم ریختن نظم دندان های دائمی در پی خواهد داشت. در واقع، کشیدن دندان در سنین پایین باعث می شود تا فک کودک به اندازه کافی رشد نکرده و منجر به کج شدن دندان های دائمی و یا نهفته ماندن آن ها خواهد شد.
متاسفانه عفونت دندان شیری کودک یکی از جمله شایع مشکلات دندانپزشکی کودکان به حساب می آید که عوارض زیادی در پی دارد. باز هم تاکید می کنیم که اهمیت دندان های شیری کودکان به هیچ عنوان کمتر از دندان های دائمی نبوده و حتی می توان گفت سلامت و نظم دندان های دائمی تا حد زیادی به سلامت دندان های شیری بستگی دارد.
به این ترتیب، والدین باید علاوه بر مراقبت از بهداشت دهان و دندان کودک خود، به طور مرتب او را نزد متخصص دندانپزشک اطفال ببرند و از سلامت دندان های کودک خود اطمینان یابند. این مساله کمک می کند تا در صورت نیاز درمان یا ترمیم دندان های شیری به موقع انجام گیرد و از پیچیده تر شدن وضعیت آن ها جلوگیری به عمل آید.
پوسیدگی دندان شیری کودک نتیجه ای از تجمع باکتری های مضر در دهان است. در اصل، زمانی که بهداشت دهان و دندان به خوبی رعایت نگردد، به مرور زمان باکتری های مضر ناشی از انباشت مواد غذایی در دهان منجر به ایجاد اسید در محیط دندان ها شده و مینای دندان را ضعیف خواهند کرد. در نهایت آسیب دیدن مینای دندان، پوسیدگی های شدید دندان های شیری را در پی خواهد داشت. دلایل زیادی وجود دارند که می تواند پوسیدگی دندان های شیری کودک را به وجود آورند که البته تمامی این دلایل به صورت مستقیم یا غیرمستقیم به عدم رعایت بهداشت دهان و دندان مرتبط می گردند.
انتقال باکتری ها از دهان والدین به محیط دهان کودک، شیر خوردن کودک قبل از خواب و انباشت ذرات مواد غذایی در نقاط مختلف دهان کودک از جمله موارد مهمی هستند که پوسیدگی دندان های شیری کودک را باعث می شوند.
پیش از هر چیزی بهتر است با مسواک زدن مرتب و در صورت امکان، کشیدن نخ دندان، مراقبت های دائمی از دندان های کودک را انجام دهید. به علاوه مراجعه منظم به دندانپزشک اطفال برای معاینه و بررسی آسیب دیدگی های احتمالی، به سلامت و طول عمر دندان ها و یا درمان به موقع آن ها کمک خواهد کرد. کاهش مصرف مواد غذایی شیرین و شکلات های سفت نیز می تواند به سالم ماندن دندان های کودک کمک شایانی نماید.
گاهی متخصص دندانپزشک اطفال برخی روش های پیشگیری از پوسیدگی دندان های شیری کودک را پیشنهاد می دهد که تاثیر بسزایی در حفظ سلامت دندان ها خواهند داشت. فیشورسیلانت و فلورایدتراپی دو نوع از این درمان های پیشگیرانه به حساب می آیند.
گاهی ممکن است پوسیدگی دندان های شیری کودک به حدی باشد که نتوان آن را با روش پر کردن، ترمیم و درمان نمود. در چنین مواردی اگر کودک تحت درمان یک متخصص دندانپزشک اطفال قرار گیرد، از یک روکش برای پوشاندن دندان او استفاده می شود. دندان آسیب دیده به کمک این روکش محافظت خواهد شد تا زمانی که دندان های دائمی از لثه خارج شوند.
در صورتی که پوسیدگی دندان های شیری کودک از لایه های سطحی عبور کرده و به پالپ دندان نفوذ کند، متخصص اطفال از درمان پالپوتومی استفاده می کند تا پوسیدگی را حذف کرده و عصب دندان را درمان کند. هر چه زودتر میزان پوسیدگی دندان تشخیص داده شود، روش درمانی ساده تری برای درمان آن استفاده می گردد. اما اگر عفونت دندان شیری پوسیده به استخوان فک برسد، باعث می شود تا دندان دچار آبسه شده و تنها راه درمان کشیدن آن باشد.
استفاده از نگهدارنده بعد از کشیدن دندان باعث می شود تا جای لازم برای رشد دندان دائمی جایگزین حفظ شود. البته این ابزار به صورت سفارشی برای هر کودک ساخته می شود و تحت نظر دندانپزشک در دهان قرار داده شود.
داشتن دندان های سالم و لبخندی زیبا اعتماد به نفس کودک را بالا می برد. سلامت دندان های شیری کودک باعث جویدن درست غذا شده و سلامت عمومی بدن را تضمین می کند. نحوه صحیح صحبت کردن کودک نیز به طور مستقیم با سلامت و نظم دندان ها ارتباط دارد. بنابراین، باید همواره سلامت دندان های شیری کودک را در نظر گرفت تا از مشکلات بعدی جلوگیری به عمل آید.
بر خلاف تصور عامیانه، سلامت دندان های شیری کودک از اهمیت بالایی برخوردار است. به طوری که عدم مراقبت صحیح از آن ها می تواند سلامت دندان های دائمی جایگزین آن ها را نیز به خطر اندازد. رعایت بهداشت دهان و دندان و مراجعه منظم به متخصص دندانپزشکی اطفال کمک می کند تا دندان های کودک کمترین آسیب را ببینند و کودک عوارضی نظیر پوسیدگی، درد، عفونت و آبسه را تجربه نکند.