در این نوشته می خوانید:
یکی از رفتار ها و عادت هایی که در کودکان شاهد هستیم، عادت ساییدن یا فشردن دندان ها به یکدیگر است که در اصطلاح به آن دندان قروچه یا براکسیسم گفته میشود. این رفتار عملا بنا به دلایل مشخصی رخ می دهد که در این مقاله می خواهیم به صورت کامل و جامع در خصوص دندان قروچه در کودکان و روش های درمانی آن صحبت کنیم. اگر کودک شما نیز عادت دندان قروچه یا براکسیسم را دارد، خواندن این مقاله برای شما مفید خواهد بود.
صدای ناملایم ساییدن یا کوبیدن دندان ها در کودکان موضوع بسیار شایع و در برخی از موارد نگران کننده است که والدین هنگامی که کودک آن ها به خواب عمیق فرو رفته و یا دچار استرس می شود، شاهد آن هستند. با این حال صدای ناملایم ساییدن دندان ها در علم پزشکی به براکسیسم و در اصطلاح عامه همان دندان قروچه مشهور شده است.
شاید شما به عنوان والدین کودک هنگامی که او به خواب فرو رفته است و در حال تماشای چهره او هستید، صدای ناملایم ساییدن یا کوبیدن دندان ها برای شما کمی آزار دهنده باشد. به هرحال این موضوع یک عامل شایع در کودکان است که طبق بررسی های انجام شده از هر ۱۰ کودک، ۳ کودک به دندان قروچه یا براکسیسم مبتلا خواهند شد. سوال اصلی این است که دندان قروچه در کودکان به چه علتی شکل می گیرد و چطور می توان این عارضه را برطرف کرد؟
این موضوع اکثرا در کودکان سه سال و نیم به بالا رخ می دهد و عموما در سنین ۶ سالگی به بعد دیگر شاهد این عارضه نخواهیم بود، اما خود دندان قروچه توسط کودک می تواند نشان دهنده برخی از ناهنجاری های دندان باشد که در صورت بروز چنین عارضه ای بهتر است به یک ارتودنتیست یا متخصص دندانپزشکی اطفال مراجعه شود.
با این حال هنوز علت مشخصی برای دندان قروچه کودک کشف نشده است اما برخی از تحقیقات نشان می دهد که علت این عارضه می تواند نشان دهنده نامنظم بودن دندان ها و همچنین عدم قرار گیری مناسب دندان های فک پایین و بالا روی همدیگر باشد
در سوی دیگر برخی از تحقیقات نشان دهنده وجود استرس و اضطراب در کودکانی است که می توان در آن ها شاهد دندان قروچه یا براکسیسم بود. عموما نشانه های اولیه اضطراب و استرس می تواند به دلیل وجود خشم، ناراحتی های اعصاب، فشار های روانی بر روی کودک و سایر عوامل دیگر باشد. از دیگر عوامل مى توان به وجود آلرژى، کمبود ویتامین ها و مواد معدنى و انگل هاى روده اى اشاره نمود.
طبق بررسی های انجام شده نمی توان دلیل اصلی ای بر این گونه از رفتار های کودک پیدا نمود، با این حال دندان قروچه در کودکان به صورت مستقیم بر روی کودک شما اثرات مخربی نخواهد داشت. با این حال ممکن است در برخی از موارد برای کودک شما احساس سردرد و گوش درد به همراه داشته باشد.
از سوی دیگر دندان قروچه باعث می شود تا استخوان فک کودک دچار مشکل شود و در صورت ایجاد فشار به فک ها، کودک شما نمی تواند فک خود را درست جا به جا کند. از دیگر مشکلاتی که دندان قروچه می تواند سلامت دهان و فک کودک شما را تحت الشعاع خود قرار دهد، از بین رفتن مینای دندان است.
البته این عارضه می تواند کمی حاد تر شود و مشکلاتی همانند اختلال مفصل فکی- گیجگاهی را برای کودک ایجاد کند. اختلال مفصل گیجگاهی فکی عارضه ای است که در کودکانی که دچار دندان قروچه حاد هستند رخ می دهد، طی این موضوع درد هایی در صورت و فک کودک شما به وجود می آید که می تواند کودک شما را اذیت کند.
دندان قروچه عملا در کودکان شبیه به چیزی ناشناخته است و آن ها نمی توانند متوجه این عارضه شوند، با این حال اکثر کودکانی که به این عارضه دچار می شوند، یکی از اعضای خانواده در هنگام خواب کودک و یا همچنین ایجاد فشار، تنش و… شاهد صدای ناملایم ساییدن یا کوبیدن دندان ها بوده است.
در حالت کلی علائم و ویژگی هایی وجود دارد که در صورت بروز آن ها می توان شاهد دندان قروچه در کودکان بود، این علائم به شرح زیر است:
در صورت بروز چنین مشکلاتی حتما در اولین فرصت ممکن به دندانپزشک اطفال مراجعه کنید تا پزشک مربوطه با معاینه مینای دندان و برخی از موارد دیگر به وجود و یا عدم وجود دندان قروچه در کودک شما پی ببرد.
همان طور که اشاره نمودیم این عارضه ممکن است با گذشت زمان به صورت کامل از کودک شما دور شود و بنابراین در اکثر مواقع نیازى به درمان نیست. با این حال اگر کودک شما در نواحی فک و صورت دچار مشکلاتی همانند درد، عدم جویدن صحیح غذا و… شده باشد، نمی توان این عارضه را نادیده گرفت.
بهتر است در این صورت به متخصص دندانپزشکی کودکان مراجعه شود تا پس از معاینه تخصصی فک و دندان ها، اقدامات لازم در جهت درمان عادت دندان قروچه انجام شود
اگر دندان قروچه یا براکسیسم در کودک شما به اوج خود رسیده باشد با تجویز نوعی محافظ دهانی خاص (شبیه محافظی که ورزشکاران در مسابقات ورزشی در دهان خود قرار می دهند) می توان تا حد بسیار بالایی از مشکلات این عارضه جلوگیری نمود.
دندان قروچه یا براکسیسم در کودکان عموما از سنین ۳ سالگی شروع شده و در برخی از موارد در سنین ۶ سالگی به صورت کامل از بین خواهد رفت. با این حال می توان گفت هنگامی که دندان های شیری به صورت کامل می افتند، این عارضه نیز از بین خواهد رفت.